Паян ҫӗрле Тӑвай районӗнчи Чутей ялӗнче агроферма ҫуннӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтерет.
Ведомство хыпарланӑ тӑрӑх, агрофермӑра ҫулӑм ахальтен тухман, ӑна чӗртсе янӑ. Пушарта унӑн тӑрри сиенленнӗ, пилорама тата хӗле валли хатӗрленӗ утӑ ҫунса кайнӑ. Ҫулӑма сӳнтерме 5 пушар машини ҫитнӗ.
Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 918 пушар тухнӑ. Вӗсенче 57 ҫын вилнӗ, 40-ӗн суранланнӑ. Вут-ҫулӑмран 75 ҫынна ҫӑлнӑ. Пӗтӗмӗшле тӑкак 17 ытла миллион тенкӗпе танлашнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев шӑматкун Ҫӗмӗрлери территорисем хушшинчи медицина центрӗнче пулнӑ. Республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Ҫӗмӗрле ертӳҫисене халӑха кӑшӑлвирусран прививка тӑвас ӗҫе начар йӗркеленӗшӗн сӑмах лекнӗ.
Юлашки кунсенче пирӗн республикӑра талӑксерен 8 пин ҫын прививка тутарасшӑн иккен. Унччен ҫак цифра 4 пинпе танлашнӑ. Ҫавна май медицина учрежденийӗсенче черет вӑрӑмланнӑ. Апла пулсан ӗҫе ҫӗнӗ лару-тӑрӑва кура йӗркелеме тивет.
Паянхи куна илсен Ҫӗмӗрлере кунсерен 350 ытла ҫынна вакцинацилеме пулать, анчах чи хӗрӳ вӑхӑтра та кунсерен 160 ҫын ҫеҫ прививка тутарнӑ.
Элтепер шухӑшланӑ тӑрӑх, халӑхпа ытларах ӗҫлемелле, кӑшӑлвирусран епле хӳтӗленмелли ҫинчен ытларах каласа кӑтартмалла. Ҫӗмӗрлере е ытти муниципалитетра вакцинаци валли хушма бригада кирлӗ пулсан унта ытти ҫӗртисене яма пулать тесе палӑртса хӑварнӑ Олег Николаев.
Канаш хулинче, Красноармейски тата Хӗрлӗ Чутай районӗсенче вакцинаци витӗр халӑхӑн 40 ытла проценчӗ тухнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарпа Улатӑр хулисенче, Вӑрмар, Тӑвай, Элӗк тата Улатӑр районӗсенче прививка тутарнисен хисепӗ 30 процентран сахалрах.
Республикӑри пилӗк района ӗҫмелли таса шывпа тивӗҫтерӗҫ. Кунта сӑмах Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Шупашкар, Ҫӗмӗрле, Тӑвай районӗсем пирки пырать. Асӑннӑ тӑрӑхри ялсенче 33 километр тӑршшӗ шыв пӑрӑхӗ хурса тухӗҫ. Маларах ҫав ялсенче шыва ҫӑлран ӑсса пурӑннӑ.
«Чувашинформ.рф» сайтра пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев пхушнипе шыв пӑрӑхӗсем хума тӑхӑр проектпа смета документацийӗ хатӗрленӗ. Ӑна хатӗрлеме укҫан пӗр пайне ҫынсем хӑйсем уйӑрнӑ. Шыв пӑрӑхсене хурассин пӗтӗмӗшле хакӗ 173 миллион тенкӗпе танлашӗ.
Чӑваш Ен вице-премьерӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов Тӑвай районӗнчи шӑматкунлӑха хутшӑнни ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Кун пирки вӑл Фейсбукра пӗлтернӗ. Сӑнӳкерчӗксенче Сергей Геннадьевич ҫырмана тасатни, вӑл ял ҫыннисемпе калаҫни, вӗсемпе пӗрле апатланни сӑнланнӑ.
Ял хуҫалӑх министрӗ шухӑшланӑ тӑрӑх, тасалӑх хуҫалантӑр тесен вараламалла мар. Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш Ен Наци радиовӗн тӳрӗ эфирӗнче Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнчен Надежда Петровна ятлӑ хӗрарӑм шӑнкӑравланӑ. Вӑл ял вӗҫӗнчи ҫырма йӑлари хытӑ каяшпа тулнине пӑшӑрханса пӗлтернӗ. Ҫав вӑхӑтрах ҫӳп-ҫап контейнерӗсем пур, анчах вӗсем пушӑ иккен, мӗншӗн тесен ял ҫыннисем йӑлари хытӑ каяша ӗлӗкхиллех ҫырмана йӑтаҫҫӗ-мӗн.
Министр тӳсейменнипе вырӑна тухса кайнӑ, ял ҫыннисемпе шӑматкунлӑха хутшӑннӑ.
Юлашки талӑкра Чӑваш Енре виҫӗ пушар пулнӑ. Шел те, вилекен те пулнӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтерет.
Ӗнер кӑнтӑрла Тӑвай районӗнчи Амалӑх ялӗнче йывӑҫ ҫурт ҫуннӑ. Унта 52 ҫулти кил хуҫи вилнӗ. Пушар мӗнрен тухнине уҫӑмлатаҫҫӗ.
Етӗрнере, Ҫӗмӗрлере те пушарсем алхаснӑ. Етӗрнере 36 тӑваткал метрлӑ харпӑр сурт ҫуннӑ. Ҫулӑм кирпӗч пӳртӗн шалти отделкине сиенлетнӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, электрохатӗрпе тӗрӗс усӑ курманни инкек патне илсе ҫитернӗ.
Паян ирхине Ҫӗмӗрлере Белински урамӗнче пушар тухнӑ. Унта кӑвакарчӑн усрамалли вырӑн ҫуннӑ. Сӑлтавӗ каллех электрохатӗрпе тӗрӗс мар усӑ курманнипе ҫыхӑннӑ.
Паян Канашри Разин урамӗнчи 10-мӗш ҫуртра тухнӑ пушар ҫивиттие сиенленӗ. Вут-ҫулӑм тӑватӑ подъездлӑ пилӗк хутлӑ ҫуртра ирхи 3 сехет те 30 минут тӗлӗнче алхасма тытӑннӑ. «Хӗрлӗ автан» 900 тӑваткал метр лаптӑка сиенленӗ. Ҫуртран 170 ҫынна эвакуациленӗ. Турра шӗкӗр, инкекре шар куракансем пулман.
Вут-ҫулӑма сӳнтерекенсем Канаш хулинчен, Тӑвай, Комсомольски тата Ҫӗрпӳ районӗсенчен тӑватӑ автоцистерна шывпа, виҫӗ автопусмапа ҫитнӗ. Ҫулӑма ирхи 5 сехетре сӳнтернӗ.
Инкек хыҫҫӑн Канаш инкеклӗ лару-тӑру тесе йышӑннӑ.
Ҫуртра пурӑннисене хулари 3-мӗш шкула вӑхӑтлӑха вырнаҫтарнӑ.
2020 ҫулта Чӑваш Енре килсӗр чӗрчунсене тытма, вӗсене пӑхма хыснаран 6 миллион ытла тенкӗ уйӑрнӑ. Пӗлтӗр республикӑра 573 чӗрчуна тытнӑ. Шупашкарта – 332, Канашра – 136, Ҫӗмӗрлере – 38, Тӑвай районӗнче – 9, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче – 8, Канаш районӗнче 32 чӗрчуна тытнӑ.
Пӗр чӗрчуна тытмашкӑн 6093,7 тенкӗ уйӑраҫҫӗ. Кӑҫал хыснаран уйӑракан укҫа виҫине пысӑклатма палӑртнӑ, 8,9 миллион тенке ҫитересшӗн.
Килсӗр чӗрчунсене курсан вырӑнти администрацие кайса заявка ҫырмалла. Вӗсем вара чӗрчунсене тытакан организаципе килӗшӳ тӑваҫҫӗ.
Сӑмах май, нумаях пулмасть, пушӑн 13-мӗшӗнче, Шупашкарта ҫапкланчӑк йытӑ хӗрарӑма тапӑнса уринчен вӑйлах ҫыртса илнӗ.
Шупашкартан Мускава 6-7 сехетре ҫитейӗн. «Мускав – Чулхула – Хусан» М-12 ҫула хута ярсан ҫапла пулӗ. Проекта ӗнер Ҫӗмӗрле районӗнче сӳтсе явнӑ чухне Чӑваш Ен транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхн министрӗ Владимир Осипов йӗркелӳ ӗҫӗнче хӑш-пӗр ыйту пуррине палӑртнӑ. Тӗслӗхрен, хӑйӑра ӑҫтан турттарасси паллӑ мар.
Машинӑсем хӑвӑрт ҫӳремели ҫул «Европа – Хӗвеланӑҫ Китай» пӗтӗм тӗнчери транспорт маршручӗн пӗр пайӗ пулӗ. Пирӗн республикӑра ку ҫул 94 километр тӑршшӗ пулӗ, Вӑрнар, Ҫӗмӗрле, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш, Тӑвай районӗсемпе иртӗ.
Ҫулла машинӑсене ҫав ҫул ҫинче пӗр сехетре 130 километр таран хӑвалама май килӗ, хӗлле — 110 километр.
Строительство ӗҫне кӑҫал пуҫӑнмалла, 2021 ҫулхи ҫулла валли туса пӗтермелле.
| РАШ | 29 |
Етӗрне районӗнчи Мучар ялӗнче пурӑнакан 50 ҫулти арҫын амӑшне вӗлернӗ.
Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче хӑйӗн 75 ҫулти амӑшӗпе харкашса кайнӑ. Тавлашӑвӗ трактор туянма кредит илес килменрен сиксе тухнӑ. Амӑшне арҫын тапса, ҫапса пӗтернӗ. Пӗр 15 хутран кая мар. Сурана пула хӗрарӑм юпа уйӑхн 7-мӗшӗнче ӗмӗрлӗхе куҫне хупнӑ.
Усал арҫын килтен ҫеҫ мар, республикӑран тухса кайнӑ. Анчах ӑна юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Мускавра тытса чарнӑ. Арҫын унччен те судпа темиҫе хутчен айӑпланнӑ. Ҫав шутра — амӑшне хӗненӗшӗн те.
Ӗнер республикӑн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви тата ведомство ҫумӗнчи Общество канашӗн пӗрлехи ларӑвӗ иртнӗ. Унта иртсе кайнӑ ҫулталӑка тишкернӗ, малашлӑхри плансене палӑртнӑ.
Ларура клубсене, культура ҫурчӗсене, вулавӑшсене юсанине палӑртса хӑварнӑ. 2018-2020 ҫулсенче Элӗк, Улатӑр, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Куславкка, Канаш, Хӗрлӗ Чутай, Ҫӗрпӳ, Сӗнтӗрвӑрри, Пӑрачкав, Етӗрне, Тӑвай районӗсенчи культура эткерлӗхӗн 21 объектне юсаса ҫӗнетнӗ.
Ҫав вӑхӑтрах ялсенчи культура учрежденийӗсен пултарулӑх йышне вӑйлатасси пирки калаҫнӑ. Ку ӗҫе район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе пӗрле тухса ирттермелле.
+15.3 °C